SZCZEGÓŁ SPEKTAKLU

Libretto Antonio Somma (1809–1864) według libretto Gustave III ou le Bal masqué Eugène‘a Scribego (1791–1861)

 

 

Bal maskowy Giuseppe Verdiego zakończony w 1858 roku jest jego 23. operą z całkowitej liczby 28 i pierwszą z ostatnich sześciu jego najlepszych dramatów muzycznych. Podstawą opery, choć tylko marginalnie, stało się wydarzenie historyczne — zabójstwo szwedzkiego króla Gustawa III. w 1792 roku. Nie jest to bynajmniej opera czysto historyczno — polityczna. Głównym tematem jest miłość króla Gustawa III. do żony jego adiutanta. Spór zakazanej miłości i odpowiedzialności wobec najbliższego przyjaciela i obowiązków władcy spowoduje szereg nieporozumień prowadzących do tragicznego końca. Libretto podsuwało kompozytorowi wiele kontrastujących środowisk opowieści, które wykorzystał do swoich urzekających obrazów muzyczno — dramatycznych pokazujących naprzemiennie sceny intymne z ogromnymi scenami operowymi. Morderstwo rzeczywistego króla Gustawa III. stało się ze względu na obecną sytuację polityczną w Europie powodem cenzury dzieła. Ostatecznie miejsce akcji zostało przeniesione ze Szwecji do Ameryki. Król został gubernatorem Bostonu, nazwiska bohaterów zastąpiono angielskimi i zmieniono sposób, w jaki dokonano zamachu (w Szwecji król Gustaw III zostaje zamordowany bronią, gubernator Richard nożem). W ten sposób opera została przedstawiona podczas światowej premiery w 1859 roku w Rzymie, a także w pierwszym sezonie Narodowego Teatru Morawsko - Śląskiego, a ta sama wersja zostanie zaprezentowana także podczas 101. sezonu 2019/2020.